(ĐTĐ) – Nhiều người nhậu mọi lúc mọi nơi và hậu quả cũng vô số kể. Một trong số đó là tình trạng hư khớp háng do hoại tử chỏm xương đùi.
Nguyên nhân hàng đầu thay khớp háng ở người trung niên và trẻ hiện nay tại Việt Nam là do hoại tử chỏm xương đùi. Hoại tử chỏm xương đùi là tình trạng chết của xương do thiếu máu nuôi. Bệnh thường xảy ra trong độ tuổi 30-60, ở cả hai chỏm xương đùi với độ nặng khác nhau hay như nhau.
Bệnh xảy ra do các bệnh lý gây tắc những mạch máu nhỏ cung cấp máu cho chỏm xương đùi, ví dụ do các chất mỡ gây tắc mạch trên những bệnh nhân có tổn thương gan do rượu. Nguyên nhân có thể chia làm hai nhóm chính là có chấn thương hay không chấn thương.
Nguyên nhân do chấn thương như té gãy cổ xương đùi, trật khớp háng… Nguyên nhân không do chấn thương bao gồm uống nhiều rượu, bia, dùng corticoide liều cao kéo dài, bệnh lý giảm áp như những người thợ lặn sâu và trồi lên đột ngột, bệnh lý hồng cầu hình liềm, chạy tia xạ. Có khoảng 25% không rõ nguyên nhân là gì.
Đau khi đi đứng
Chưa rõ cơ chếTrong số những nguyên nhân gây hoại tử chỏm xương đùi không phải do chấn thương thì tình trạng lạm dụng rượu và corticoide và nguyên nhân vô căn là nhiều nhất. Cho đến nay, cơ chế tại sao rượu lại gây hoại tử chỏm xương đùi vẫn không rõ.Người ta cho rằng việc lạm dụng rượu có thể làm tăng lượng mỡ trong máu gây ra tình trạng thuyên tắc mỡ ở các động mạch nuôi chỏm xương đùi làm thiếu máu nuôi chỏm xương đùi khiến nó bị hoại tử. Lưu ý việc tăng cao lượng mỡ trong máu cũng có thể dẫn tới tình trạng viêm tụy cấp. |
Triệu chứng thường là có cơn đau khởi phát đột ngột mà có lẽ do thiếu máu nuôi đột ngột. Tuy nhiên, thường bệnh nhân đã có tình trạng hoại tử chỏm trước đó. Cơn đau ngày càng nhiều khi xương chết làm xẹp chỏm xương đùi, đau khi đi đứng và giảm khi nghỉ ngơi.
Cơn đau xuất phát từ bẹn lan xuống mặt trong đùi, hoặc đôi khi cảm giác đau sau mông. Cơn đau làm hạn chế các vận động của khớp háng và khi khám thấy động tác xoay ngoài và xoay trong háng bị giảm trước. Đôi khi bệnh nhân có cảm giác đau ở vùng gối và khiến nhiều bác sĩ chẩn đoán lầm.
Việc chẩn đoán thường dựa trên lâm sàng và X quang. Tuy nhiên ở giai đoạn sớm, X quang thường không phát hiện được mà cần tới phim MRI.
Khi đã có chẩn đoán, việc điều trị sẽ bao gồm thuốc kháng viêm giảm đau nhưng kết quả không khả quan mấy. Có rất nhiều phương pháp phẫu thuật nhằm cứu vãn chỏm xương đùi. Động tác đơn giản nhất là khoan giải áp, phức tạp hơn có thể ghép xương xốp sau khi khoan, ghép mào chậu có cuống mạch hay xương mác có cuống mạch.
Nghĩa là bác sĩ sẽ khoan một đường hầm giải áp trong chỏm xương đùi, sau đó dùng một miếng xương có mạch máu nuôi đi theo đặt vào trong chỗ đường hầm với hi vọng chỏm xương đùi sẽ có máu nuôi và sống lại. Lý thuyết là như thế nhưng kết quả khá hạn chế. Tuy nhiên, người ta vẫn tiến hành vì mục tiêu cứu lấy chỏm xương đùi.
Máy vật lý trị liệu Bộ Quốc phòng
Công ty Cổ phân TSun Việt Nam
[DoctorHome DH14] Máy trị liệu đa năng DoctorHome DH-14 (tiêu chuẩn)
Hỗ trợ cơ xương khớp chi dưới
Thay khớp háng
Khi chỏm xương đùi đã hư hoàn toàn thì biện pháp cuối cùng để giải thoát cho bệnh nhân khỏi cơn đau và sự tàn phế là thay khớp háng. Thay khớp háng giúp bệnh nhân đi lại dễ dàng, không đau. Tuy nhiên, khớp háng nhân tạo không thể tốt hơn chỏm xương đùi thật, bệnh nhân sẽ không được phép ngồi xổm hay bắt chéo chân, nguy cơ có thể bị trật khớp háng mặc dù có nhiều nỗ lực nghiên cứu từ các hãng dụng cụ để giảm thiểu tình trạng này.
Thứ đến khớp háng nhân tạo có một tuổi thọ nhất định, sau một thời gian 10-15 năm khớp hư phải thay. Việc thay lại sẽ rất khó khăn và tốn kém do xương bị hư nhiều. Người mang khớp háng nhân tạo cũng giống như mang van tim nhân tạo phải tránh để bị nhiễm trùng ở da, răng, miệng hay những nơi khác, vì khi đó vi khuẩn sẽ bám vào khớp háng nhân tạo gây nhiễm trùng và như thế thì rất tồi tệ.
Vì những biến chứng trên mà các bác sĩ cố gắng kéo dài thời gian sử dụng chỏm xương đùi thật cho đến khi không còn cách nào khác mới thay. Ở nước ngoài việc thay khớp háng được bảo hiểm trả nhưng ở VN sẽ là một gánh nặng cho bệnh nhân vì giá khá cao. Tốt nhất có lẽ bớt nhậu để giảm nguy cơ hoại tử chỏm xương đùi.
Nguồn Tuoitre.vn
Thông tin về y học chỉ mang tính tham khảo, bạn cần hỏi ý kiến của thầy thuốc trước khi áp dụng cho mình và người thân. Với mỗi người việc đáp ứng với các liệu trình điều trị là khác nhau tùy thuộc cơ địa bản thân !