Vì sao các bác sĩ thường giữ im lặng trước sai lầm của đồng nghiệp?

(ĐTĐ) – Bệnh nhân sẽ không bao giờ biết về việc bác sĩ của họ mắc lỗi chuyên môn. Nhưng các bác sĩ khác thì có.
 

Nội dung nổi bật:

– Thực trạng: Nhiều sai sót y khoa xảy ra và lỗi là do bác sĩ như chuyện bác sĩ cắt béng một quả thận khỏe mạnh, 'vô tình' làm thủng động mạch chủ của một cô gái khi mổ ruột thừa hay xén 'nhầm' một phần tuyến tụy của bệnh nhân nữ. Các bác sĩ biết rõ về các sai lầm của đồng nghiệp nhưng đều 'giả lơ' không biết.

– Lý do: Các bác sĩ cần giữ quan hệ trong cộng đồng, tránh bị xa lánh và soi mói; Không biết (và không muốn tìm hiểu) nguyên nhân, tác hại của các sai lầm ảnh hưởng ra sao đến bệnh nhân của bác sĩ khác; Ngại va chạm, tránh dính dáng đến các rắc rối hay đẩy đồng nghiệp vướng vào hệ lụy pháp lý.

– Thay đổi: Cần báo cáo các sai lầm (của mình và đồng nghiệp) cho bệnh viện để phân loại vấn đề nào cần được sửa chữa, hay vấn đề nào cần chú ý ngay lập tức để bảo vệ bệnh nhân; thông báo với bệnh nhân và người nhà; xin lỗi và bồi thường thiệt hại nếu có. Càng giấu thông tin, các bác sĩ và ngành y càng mất niềm tin với bệnh nhân.

Bệnh nhân sẽ không bao giờ biết về việc bác sĩ của họ mắc lỗi chuyên môn (Ảnh minh họa)

Bài viết của tác giả MARSHALL ALLEN của trang Business Insider sẽ cho chúng ta cái nhìn rõ nét hơn về công việc chuyên môn của các bác sĩ.

Một vài năm trước, tôi (tác giả Marshall Allen – người dịch) đã gọi điện cho một bác sĩ phẫu thuật ở Las Vegas. Vì sau khi đọc các tài liệu y khoa, tôi nhận thấy tỷ lệ sai sót trong phẫu thuật năm 2013 mà các bác sĩ (đồng nghiệp của anh ấy) ở mức rất cao. Ví như chuyện bác sĩ cắt béng một quả thận khỏe mạnh, 'vô tình' làm thủng động mạch chủ của một cô gái khi mổ ruột thừa, hay xén 'nhầm' một phần tuyến tụy của bệnh nhân nữ.

Tôi những muốn vị bác sĩ này sẽ giúp tôi điều tra xem chuyện gì đã diễn ra. Nhưng rồi anh ấy lại khiến tôi thực sự sửng sốt.

Trước khi tôi hỏi được câu nào thì anh ấy đã nói một tràng danh tính các bác sĩ phẫu thuật mà anh ấy cho là tồi nhất trong thị trấn. Anh ấy và các cộng sự của mình thường xuyên phải sửa chữa các sai lầm của họ bằng cách "thu dọn" các ca phẫu thuật. Anh ấy còn chẳng cần phải xem tài liệu cũng biết rõ hầu hết về các sai lầm tai hại xảy đến trong phẫu thuật y khoa.

Theo ước tính, các sai sót y khoa là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Hoa Kỳ. Các bác sĩ thường sẽ nhận ra sai lầm của đồng nghiệp, nhưng khi đứng trước câu hỏi có nên nói cho bệnh nhân và gia đình họ về lỗi mà một bác sĩ nào đó gây ra không, đặt trong tình huống liên quan đến đạo đức, thông thường họ sẽ nói KHÔNG.

Mới đây, một báo cáo nhan đề "Trò chuyện với bệnh nhân về những sai sót của bác sĩ" đăng trên Tạp chí The New England Journal of Medicine (NEJM – tạp chí y khoa uy tín hàng đầu thế giới được phát hành bởi Hiệp hội Y khoa Massachusetts), đã cho thấy các sai sót y khoa là vấn đề thường xuyên gặp phải.

Tác giả chính của báo cáo này, bác sĩ Thomas Gallagher, một bác sĩ nội khoa và giáo sư Đại học Y khoa Washington cho biết, ông đã tiến hành một cuộc khảo sát các bác sĩ. Kết quả là hơn một nửa trong số các bác sĩ được khảo sát nói rằng, trong năm trước, họ đã nhận thấy ít nhất một lỗi sai của một đồng nghiệp.

(Ông Gallagher nói rằng khảo sát này của ông, không liên quan đến báo cáo đăng trên NEJM).

Trong ngành y, các bác sĩ đều đồng thuận về bổn phận đạo đức, rằng cần phải tiết lộ cho bệnh nhân những sai sót của mình. Nhưng dường như có rất ít cuộc thảo luận xem bác sĩ nên cư xử thế nào nếu họ phát hiện ra các sai lầm của người khác.

Vì sao các bác sĩ lại muốn giữ im lặng?

Trong báo cáo trên NEJM, ông Gallagher, người đứng đầu nhóm 15 chuyên gia nghiên cứu, đã xác định được nhiều lý do vì sao các bác sĩ lại muốn giữ im lặng trước những sai sót của đồng nghiệp.

Lý do đầu tiên là bởi các bác sĩ phụ thuộc lẫn nhau trong nghề. Khi một bác sĩ phá vỡ sự im lặng này, người đó sẽ trở nên 'nổi tiếng' như một kẻ ngồi lê đôi mách và bị mất đi các lời giới thiệu, điều đó giống như một hình phạt về tài chính đánh vào 'cần câu cơm'.

Hoặc cũng có thể họ không chắc chắn chính xác những gì đã xảy ra với bệnh nhân và không muốn dành thời gian để làm sáng tỏ điều đó.

Trong một số trường hợp, các vấn đề liên quan như sự khác biệt về văn hóa, giới tính và thâm niên cũng ảnh hưởng đến chuyện nói ra hay không.

Báo cáo lưu ý rằng, các bác sĩ cũng rất cảnh giác, họ tránh vướng vào các vụ sơ suất y tế hoặc khiến đồng nghiệp của mình phải đối mặt với các hệ lụy pháp lý.

Bác sĩ Brant Mittler, một bác sĩ tim mạch đang làm công việc của một luật sư bào chữa các sơ suất y tế ở Texas (Mỹ) nói rằng, ông thường xuyên nhìn thấy các sai sót do các bác sĩ gây ra suốt 4 thập kỷ qua trong ngành y.

Ông Mittler nhớ lại, một bác sĩ X-quang khi đọc phim chụp đã 'phán' rằng bệnh nhân có mức "phân xuất tống máu" (phần trăm lượng máu được bơm ra khỏi tim trong mỗi lần tim co bóp) bằng 0. Nhưng điều đó chỉ xảy ra khi bệnh nhân đã chết (!)

Nhiều lần ông Mittler giữ im lặng. Ông từng nhìn thấy nhiều lỗi đọc điện tâm đồ ở một bệnh viện quy mô 500 giường bệnh ở San Antonio. Ông nói rằng mình không biết cụ thể từng trường hợp, vì thế ông không thể tự suy ra rằng các lỗi này ảnh hưởng đến kết quả khám chữa bệnh cho bệnh nhân. Nhưng ông cũng không đến gặp các bác sĩ để chỉ ra các lỗi sai nếu họ mắc phải.

"Không có nền văn hóa nào mà con người ta quan tâm đến các thông tin phản hồi", Mittler nói. "Bạn thử hình dung nếu bạn khiến họ phát cáu họ sẽ quay sang soi mói và giám sát bạn. Họ sẽ cố tìm cho ra cách để trả đũa".

Gallagher nói rằng các bác sĩ có kinh nghiệm sẽ giới hạn các cảm xúc thường tình khi họ tìm thấy lỗi sai của một đồng nghiệp. Họ sẽ tự hỏi liệu họ nên giữ kín hay nói với ai đó. Hoặc họ xem xét mình muốn gì nếu họ là người gây ra lỗi đó.

Kết quả là có rất nhiều sự khoan dung đối với các sai lầm.

Điểm mấu chốt nằm ở chỗ: Thường thì các bác sĩ không học hỏi từ các sai sót, Gallagher lý giải. Các bệnh nhân, hoặc sẽ nhận được thông tin để điều trị đúng bệnh, hoặc sẽ nhận được bồi thường nếu kết quả xấu có xảy ra.

Ngay cả khi các bệnh nhân tìm hiểu về một sai lầm, thì cũng không thể thu thập được đầy đủ thông tin.

Bệnh nhân là trên hết, báo cáo của NEJM nhấn mạnh, các bác sĩ nên tìm hiểu và không được bỏ qua các sai lầm của đồng nghiệp. Nên bắt đầu bằng cách thu thập các bằng chứng thực tế, trực tiếp trò chuyện thẳng thắn với các bác sĩ đã từng mắc sai lầm, nhằm quyết định tìm cách nào để thông báo với bệnh nhân và gia đình.

Các bệnh viện và các cơ sở y tế phải dẫn dắt các cuộc hỗ trợ đối thoại như vậy, NEJM khuyến cáo.

Không tiết lộ sai lầm của các bác sĩ khác sẽ càng làm suy yếu mối quan hệ bác sĩ – bệnh nhân

Bác sĩ David Mayer, phó chủ tịch chất lượng và an toàn tại Medstar Health, đơn vị đang vận hành 10 bệnh viện ở Maryland và Washington D.C (Mỹ) nói rằng, việc báo cáo các sai sót y khoa là một ưu tiên hàng đầu của tổ chức này nhằm giúp mọi người có thể học hỏi từ những sai lầm đó.

Khi các bác sĩ nhận ra một lỗi sai, do bản thân hay do một đồng nghiệp gây ra, họ sẽ được đề nghị nói với người giám sát của mình, cho dù lỗi sai đó đã gây đến tổn hại cho bệnh nhân hay chưa.

Mỗi tháng có khoảng 1.400 vấn đề về an toàn được báo cáo lại, Mayer nói. Hầu hết số đó "suýt bị bỏ qua", mặc dù một số sai sót đã ảnh hưởng xấu đến bệnh nhân (Medstar từ chối tiết lộ con số cụ thể).

Các vấn đề về an toàn sẽ được phân tích và phân loại vấn đề nào cần được sửa chữa, hay vấn đề nào cần chú ý ngay lập tức để bảo vệ bệnh nhân. Trong trường hợp có một bệnh nhân lâm nguy, nguyên nhân sẽ được điều tra để có thể tiết lộ với bệnh nhân và gia đình, bệnh viện đưa ra lời xin lỗi và bồi thường thiệt hại.

Mayer và Larry Smith, phó chủ tịch quản lý rủi ro của Medstar, nói rằng tổ chức của họ đi ngược lại thông lệ khi chủ động báo cáo các sai sót y khoa của mình. Smith cho biết, hầu hết các tổ chức khác thường chỉ báo cáo khi hệ quả xấu đã trở nên rõ ràng và bị phát hiện bởi các phương tiện khác.

"Có rất ít người làm những việc kiểu này bởi vì thông tin không bao giờ minh bạch cả", Smith cho hay.

Bác sĩ Humayun Chaudhry, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Liên minh Hội đồng y tế quốc gia Hoa Kỳ, kêu gọi các bác sĩ và các tổ chức chăm sóc sức khỏe cần phải quyết đoán hơn về việc báo cáo lỗi.

Không tiết lộ sai lầm của các bác sĩ khác sẽ càng làm suy yếu mối quan hệ bác sĩ – bệnh nhân, Chaudhry nói. "Điều đó khiến bệnh nhân không biết có nên tin tưởng vào các bác sĩ và sự chân chính của y học nữa hay không?"

Theo Trí Thức Trẻ/BusinessInsider